Najlepsza odpowiedź
Te dwa terminy nie są dokładnie porównywalne. Falanga opisuje taktyczną formację żołnierzy, podczas gdy rzymski legion jest bardziej jednostką administracyjną, z grubsza porównywalną do współczesnych „dywizji”. Zakładam jednak, że twoje pytanie dotyczy raczej różnicy w ich technikach walki.
Grecy przyjęli ideę falangi na początku historii klasycznej. Przez wiele stuleci składał się z mężczyzn z tarczami na lewym ramieniu i jednoręczną włócznią w prawym, ułożonych w zwarciu. Ci ludzie byli zwykle znani jako hoplici . Falanga składała się z kilku rzędów hoplitów , a włócznie drugiego i być może trzeciego rzędu również wystawały przed siebie, przedstawiając las ostrzy włóczni z przodu jednostka. Włócznie ( dorata ) miały od dwóch do trzech metrów długości.
Macedończycy posunęli się nieco dalej, wydłużając włócznie. Ich sarissa szczupaki miały pełne cztery do sześciu metrów długości. Byli przenoszeni w dwóch częściach i montowani w brązowym rękawie przed bitwą. Można je było dzierżyć tylko dwoma rękami, na lewym ramieniu wisiała mniejsza tarcza. Długość tych szczupaków oznaczała, że broń ludzi o głębokości czterech lub pięciu rzędów nadal wystawała przed formację, tworząc praktycznie nie do zdobycia ścianę grotów. To właśnie z armiami tego typu Aleksander Wielki podbił tak dużą część świata.
Rzymianie pod silnym wpływem Grecy również zaczęli używać falangi (bardziej typu hoplitów niż typu macedońskiego). Jednak w drugim wieku pne porzucili pchającą włócznię (w większości) i przyjęli zupełnie inne podejście – każdy żołnierz był wyposażony w trzy kluczowe elementy wyposażenia: krótki miecz do pchania ( gladius ) dwa oszczepy do rzucania ( pilum) i długa półokrągła tarcza ( scutum ). Żołnierze byli ustawieni w bloki i istniały określone formacje, w których byli szkoleni, zwłaszcza triple acies , w których znajdowały się trzy linie żołnierzy. Na większości terytorium Republiki były to hastati z przodu, a po nich principes , po którym następuje triari . Odpowiadały one doświadczeniom mężczyzn. Hastati byli najmłodsi, principes byli zaprawieni, a triari byli weteranami (zauważ, że triari byli uzbrojeni we włócznie, a nie miecze). Żołnierz rzuciłby swoją pilą we wroga, a następnie zaatakowałby swoim gladiusem. pilum miał pomysłowy projekt, miał ciężki drewniany trzon, który nadawał mu wagę, oraz wąski żelazny trzon z małym ostrzem. Broń mogła więc przebić się przez tarczę, a nawet jeśli nie miała wystarczającego pędu, aby zranić wrogiego żołnierza, żelazny trzon zazwyczaj odłamałby się lub zgiął i utknął w jego tarczy, czyniąc ją niewygodną i powodując, że upuść go … tak jak rzymski żołnierz był na nim, pchając mieczem.
gladius został prawdopodobnie skopiowany z mieczy używanych przez Hiszpańscy tubylcy, napotkani przez Rzymian w III i II wieku pne. Wymieniając swoje włócznie na tę broń, Rzymianie porzucili ewidentne obronne zalety falangi na rzecz elastyczności oferowanej przez żołnierzy uzbrojonych w miecze. Podczas bezpośredniego konfliktu, w którym obie armie zbliżają się do siebie na równym terenie, falanga ma wyraźne zalety, ale na nierównym terenie lub po flankowaniu formacja falanga jest wyjątkowo wrażliwa.
Należy zauważyć, że rzymski styl walki był bardziej wymagający technicznie. W falandze mężczyzna musi przede wszystkim utrzymać swoją pozycję i wysunąć włócznię z przodu. Mając pilum i gladius , człowiek musi wiedzieć, jak rzucić ten pierwszy i jak to zrobić walcz z tym ostatnim w połączeniu z jego tarczą. W armiach obywatelskich, takich jak te typowe dla świata greckiego (z wyjątkiem Sparty), prostota falangi była kluczowa. Trzeba było dużo bardziej dyscypliny niż umiejętności. W miarę jak Rzymianie coraz bardziej profesjonalizowali swoje armie, mogli sobie lepiej pozwolić na przyjęcie taktyki, która polegała na umiejętnościach doświadczonych żołnierzy.
Fakt, że większość języków europejskich wywodzi się z łaciny, a nie z greki, jest być może świadectwem długiego -terminowa przewaga taktyki rzymskiej nad greckimi miastami-państwami.
Odpowiedź
Falanga była nie do pokonania, gdy walczyła z wrogiem. Sarissa jest zbyt długa, aby ktokolwiek mógł ją dosięgnąć, a formacja jest zbyt gęsta, aby Rzymianie mogli ją złamać pilumami. Ogólną taktyką w walce z formacją falangi było zdejmowanie włóczni obok siebie, zbliżanie się i dźganie wroga mieczem. Problem z falangą macedońską polega na tym, że nawet jeśli usuniesz jedną sarissę, drugi i trzeci rząd czeka na ciebie, co sprawia, że Rzymianie prawie niemożliwym jest dostać się w zasięg gladiusów. Można powiedzieć, że Macedon Phalanx jest jak odkurzacz. W najlepszym przypadku Rzymianie mogą zadać ciężkie straty, ale nie wygrają bitwy. Przykład można znaleźć w bitwie pod Herakleą podczas wojen pyrrusowych.
Jednak falanga nie jest przeznaczona do zadawania śmiertelnego ciosu. Ich zadaniem jest zaatakowanie wroga i zajęcie go. To kawaleria ma uderzyć od tyłu i zamienić bitwę w rozlew krwi. Zwykle byli to Towarzysze prowadzeni przez samego króla. Spójrz na ruch Aleksandra podczas bitwy pod Gaugamelą jako przykład.
Falanga ma tę słabość, że nie jest tak zwrotna tak jak być powinno i że potrzebuje sztywnej formacji. Falanga może być skierowana tylko w jednym kierunku, co oznacza, że jeśli zostanie oskrzydlona, nie będzie w stanie odpowiedzieć. Ponadto, gdy przeanalizujesz bitwy hellenistyczne, zauważysz, że wszyscy wybrali równy teren, ponieważ wiedzieli, że formacja falangi zostanie zakłócona, jeśli poruszy się po pagórkowatym terenie.
Z drugiej strony Rzymianie nie mieli te problemy. Żadna z ich trzech jednostek nie wymagała ścisłej formacji, aby być skuteczną. Mogli poruszać się po pagórkowatym terenie bez zakłócania swojej formacji. Podstawową bronią było scutum i gladius, a nie włócznia (z wyjątkiem Triarii). Dzięki temu były skuteczne na krótkim dystansie. Co ważniejsze, Rzymianie mogli łatwo skręcić w lewo lub w prawo. Teoretycznie jedna jednostka może walczyć jednocześnie na froncie i flance.
Chciałbym również zaznaczyć, że Grecy dowodzili z przodu, prowadząc natarcie, podczas gdy Rzymianie dowodzili za liniami. Może się to wydawać nieistotne i można założyć, że Rzymianie byli tchórzami, ale to nieprawda. Rzymianie byli przede wszystkim pragmatyczni. Wiedzieli, że potrzebują pełnego przeglądu bitwy, aby wydawać właściwe polecenia. Grecki dowódca walczący na prawej flance nie mógł wiedzieć, co się dzieje na środkowej lub lewej flance.
Z tym Pamiętając, Rzymianie zdali sobie sprawę, że najlepszym sposobem na pokonanie armii hellenistycznych jest nie przestrzeganie ich zasad. Najlepszym przykładem przewagi Rzymian nad armią Macedonii były bitwy pod Cynoscephalae i Pydna.
W pierwszej bitwie obie armie starły się podczas wyścigu na wzgórze. Po prawej stronie falanga utworzyła się i zadała ciężkie straty. Po lewej stronie falanga była w trakcie wchodzenia do formacji. Rzymianie wyparli ich i zadali ciężkie straty. W ogniu bitwy nieznany rzymski dowódca zobaczył lukę między flankami, zebrał kilka legionów i zaatakował prawą flankę Macedonii. Macedończycy nieświadomi ataku ponieśli ciężkie straty i zostali zmuszeni do chaotycznego odwrotu. Ta bitwa dowiodła, że falanga jest podatna na flankowanie i że dowodzenie za liniami jest lepsze od dowodzenia z przodu.
At Pydna falanga zaatakowała Rzymian na równym terenie. Macedończycy od samego początku mieli przewagę. Rzymianie próbowali rozbić swoje formacje pilumem i szarżami, ale było to bezużyteczne. Ich sarissa przeszła przez rzymskie tarcze. To właśnie w tym momencie jeden sfrustrowany dowódca wziął Orła i wrzucił go do falangi. Aby odzyskać honor, legioniści postawili zarzuty samobójcze, ale bezskutecznie. Jedyny sukces, jaki odnieśli, był na lewym skrzydle, gdzie rzymskie słonie przeszkadzały i zadały ciężkie straty Grekom. Jednak kawaleria macedońska odmówiła zaangażowania w proteście przeciwko królowi. W końcu, gdy bitwa przeniosła się na wąski, pagórkowaty teren, Grecy zostali zmuszeni do porzucenia sarissy i użycia kopi. Rzymianie podzielili się na małe grupy i jeden po drugim pokonali je w walce na miecze. Ta bitwa jest dowodem na brak elastyczności falangi na nierównym terenie i niemożność zadania śmiertelnego ciosu bez towarzyszy.
Pokazuje również nieoczekiwaną przewagę rzymskiego sprzętu ręcznego. Zarówno gladius, jak i kopis są dobrymi mieczami, jednak kopis jest bardziej wszechstronny, ponieważ może być przydatny zarówno dla piechoty do dźgania, jak i dla kawalerii do cięcia. Jednak to rzymskie scutum dawało Rzymianom przewagę nad Grekami. Sarissa może przełamać scutum w pędzie, ale kopis nie jest w stanie przejść przez. Roman po prostu zablokował i uderzył Greków scutum, a następnie wykończył ich Gladiusem.
Chociaż żadna z zalet same w sobie były decydujące, gdy połączone i odpowiednio wykorzystane Rzymianie mogli pokonać Greków. Te same wyczyny można było zobaczyć w Battle of Magnesia i Battle of the Nil. Jednak Grecy nadal stanowili poważne zagrożenie dla Rzymian. Pontyjskie Królestwo Mitrydatesa przysporzyło Rzymianom poważnych kłopotów, a Cezar omal nie zginął w Egipcie.
Należy również wziąć pod uwagę, że grecka armia nie była profesjonalna, jak za czasów wojen Aleksandra i Diadochów. Zmienił się w system opłat. Rzymianie też mieli system poboru, ale ich żołnierze byli tak zaprawieni w walce, że walczyli jak zawodowcy. Jest jeszcze jeden czynnik, który należy wziąć pod uwagę, a jest nim polityka. Grecy przeważnie podupadali, ponieważ byli albo izolowani (Macedon), znajdowali się w stanie ciągłych buntów (Seleucydzi), albo byli bliscy bankructwa (Egipt). Być może Filip II i Aleksander, którzy byli prawdopodobnie jednymi z najlepszych dowódców na świecie i którzy dowodzili stabilnymi królestwami, poradziliby sobie lepiej z Rzymianami, a być może nawet mogliby ich pokonać? Kto wie, ale rzeczywistość jest taka, że Rzymianie zawsze dobrze analizowali swoich wrogów i nigdy się nie poddawali. Jak się okazuje, opłaciło się i Rzymianie podbili wszystkie państwa greckie.